Tsaar, Poesjkin en professor Waegemans

Dec 15, 2015

Uitgeverij Benerus en Faculteit Letteren van de KU Leuven stellen een rijke Russische collectie voor: de eerste vertalingen van klassiekers als Gribojedov en Lermontov en een reeks monografieën over Russische geschiedenis en literatuur.

De redacteurs van de collectie zijn docenten van de onderzoeksgroep Slavische Studies aan KU Leuven: Emmanuel WaegemansVladimir Ronin en Wim Coudenys. Gepassioneerd als ze zijn door het Russische culturele erfgoed, brengen ze bijna jaarlijks nieuwe literaire en historische pareltjes uit in het Nederlands.

Emmanuel Waegemans. Russische literatuur van de 18e eeuw
1996, 118 p., geïllustreerd. 16 €
In vele handboeken ontbreekt de Russische literatuur van de 18de eeuw, omdat de bijna algemeenaanvaarde opvatting geldt dat de moderne Russische literatuur met Poesjkin begint. In elk geval bestaat in onze taal geen overzicht van de Russische literatuur in het tijdperk der Verlichting. Dit boek schetst de belangrijkste figuren, stromingen en tijdvakken in de literatuur van de 18e eeuw, geïllustreerd met uitvoerige en pittige citaten. Niet alleen de grote, verheven literatuur, maar ook de volksliteratuur komt aan bod. Driestuiversromannetjes, komische opera en volkstoneel vervolledigen het beeld.

 

Wim Coudenys. Onedelachtbaren!
Het weerspannige leven van Ivan Nazjivin, Rus, schrijver en emigrant

1999, 319 p., geïllustreerd. 20 €
In dit boek reconstrueert de Belgische slavist Wim Coudenys aan de hand van grondig onderzoek in Russische en westerse archieven het turbulente leven van de Russische emigrant Ivan Nazjivin (1874–1940), een van de grootste herrieschoppers in de kleine kolonie van Russische emigranten in ons land in het interbellum. Nazjivin was een veelschrijver, een volgeling van Lev Tolstoj en voor alles een ruziemaker en polemicus. Hij slaagde erin met zo goed als alle kopstukken van de Russische emigratie overhoop te liggen. Dit boek schetst een veelzijdig beeld van een buitenstaander die zich in het katholieke België van na WO I overeind trachtte te houden. Het is de eerste studie die zo uitvoerig een Russische schrijver in België behandelt.

 

Aleksandr Gribojedov. Lijden door verstand
Vertaling door Michel Lambrecht
2001, 152 p., geïllustreerd. 18 €
Gribojedovs toneelstuk is een klassieker van de Russische literatuur die in Rusland enorm populair is. Het is een drama over een intelligente jonge man die in botsing komt met zijn bekrompen medemensen die zijn integriteit en eerlijkheid niet weten te appreciëren. Als Russische variant van Molières Le Misanthrope schetst het een satirisch beeld van de Russische samenleving na de overwinning op Napoleon in 1812. Tientallen uitspraken uit dit stuk zijn in Rusland gevleugelde woorden geworden. Eerste Nederlandse vertaling, met een uitvoerige inleiding over de auteur en zijn betekenis vandaag.

 

Het leven van aartspriester Avvakoem door hemzelf geschreven
2001, 196 p., geïllustreerd. 18 €
In de tweede helft van de 17 de eeuw werd Rusland verscheurd door godsdienstige twisten. Patriarch Nikon wilde hervormingen in de Russisch-orthodoxe kerk doorvoeren, o.a. de kerkboeken laten herzien, maar die werden niet door iedereen aanvaard. Aartspriester Avvakoem werd de aanvoerder van de zgn. ‘oudgelovigen’ die zich verzetten tegen de nieuwlichterij van de patriarch. De lastpost werd naar Siberië verbannen en jarenlang getreiterd. In zijn Leven, tegelijk autobiografie en hagiografie, beschrijft Avvakoem in de plastische volkstaal van die tijd zijn wanhopige strijd tegen de vijanden van ‘ het ware geloof’. Het is een indrukwekkend getuigenis van een onbuigzame geest en het interessantste literaire werk van vóór de hervormingen van Peter de Grote. Dit werk werd nooit eerder in het Nederlands vertaald. Met uitvoerige inleiding en commentaar. Vertaald door de Groningse slavist Sander Brouwer.

 

Aleksandr Radisjtsjev. Reis van Petersburg naar Moskou
Vertaling, inleiding en commentaar door Emmanuel Waegemans
2011, 2e herwerkte uitgave, 271 p., geïllustreerd, 24 €
Het beroemdste boek van de 18de eeuw en het begin van de moderne Russische literatuur. De reiziger beschrijft de miserabele toestand van de lijfeigen boeren en de misstanden in het keizerrijk van Catherina II. De in paniek geschoten keizerin stuurde de kritische Verlichter naar Siberië, waardoor hij een martelaar werd en zijn boek een verboden vrucht. Het kon pas in de 20ste eeuw in Rusland heruitgegeven worden. Een klassieker van de Russische literatuur, nu voor het eerst vertaald.

 

Denis Fonvizin. Brieven uit Frankrijk 1777–1778
Een Russische bojaar op Grand Tour aan de vooravond van de Franse Revolutie

Vertaling, inleiding en commentaar door Emmanuel Waegemans
2006, 158 p., geïllustreerd. 15 €
De Russische schrijver Fonvizin bezoekt tien jaar voor het uitbreken van de Franse Revolutie Lyon, Montpellier en Parijs en geeft in zijn brieven een humoristisch verslag van zijn belevenissen in het land dat toen algemeen beschouwd werd als het centrum van de beschaving en het paradijs op aarde. De brieven zijn zwaar satirisch en rekenen genadeloos af met de mythe van het superieure Frankrijk. Geïllustreerd met eigentijdse gravures. Niet te missen – voor russofielen én francofielen!

 

Michail Lermontov Ik wil leven, ik wil lijden. Gedichten
Vertaling door Kees Jiskoot
2008, 207 p. 20 €
Eerste vertaling in het Nederlands van een ruime selectie uit de poëzie van Michail Lermontov (1814 –1841), een van de grootste en populairste Russische schrijvers. Zowel natuur als liefdeslyriek komt aan bod, maar ook de politieke gedichten (en profetieën) van Lermontov zijn goed vertegenwoordigd. De bloemlezing geeft een goed beeld van de gekwelde mens die Lermontov was : eenzaamheid, verdoemenis, onmogelijkheid om te communiceren, melancholie domineren zijn mens en wereldbeeld.

 

Vladimir Ronin. Прогулки по Антверпену
2009, 383 p., rijkelijk geïllustreerd in kleuren, 20 €
Prachtige cultuurhistorische wandelingen door Antwerpen geschreven door een Rus met oog voor wat Russen in de havenstad interesseert. Eerste uitvoerige gids voor Russen met veel aandacht voor de geschiedenis die in geuren en kleuren verteld wordt. Ideaal geschenk voor uw Russische partner!

 

Emmanuel Waegemans. De filosofe op de troon. 
Het literaire werk van Catherina II van Rusland

2010, 251 p., rijkelijk geïllustreerd, 21€
Een portret van Catherina de Grote als politica, vrouw en literator en een bloemlezing uit de talrijke genres die ze beoefende : komedies, columns, sprookjes, polemieken, aforismen. Ze gebruikte haar geschriften als wapen in de politieke arena en als rechtvaardiging van haar politiek programma. Dit boek is de eerste kennismaking in ons taalgebied met het literaire werk van een veelzijdige vrouw die met de groten der aarde van haar tijd correspondeerde en die als Duitse haar nieuwe vaderland trots verdedigde tegen critici in binnen en buitenland.

 

Emmanuel Waegemans & Wim Coudenys. Reis van Petersburg naar Moskou. Een geschiedenis
2013, 2e druk, 109 p., 80 prachtige kleurenfoto’s. 25 €
De auteurs hebben de reis tussen de twee hoofdsteden van Aleksandr Radisjtsjev overgedaan en gezocht naar sporen van de machtige keizerin en haar ongenadige criticus. Ze reconstrueren een tijd en leggen linken met onze tijd : wat schiet er over van het ‘prachtige’ Rusland van Catherina ‘de Grote’? Hoe is het gesteld met het culturele erfgoed van Rusland? Wat doen de Russen nu met hun eigen verleden en hoe gebruiken en misbruiken ze het? Hoe herschrijven ze hun eigen geschiedenis? Dit boek is zowel een reisgids als een cultuurgeschiedenis van 300 jaar Rusland, toegespitst op de twee nog altijd belangrijkste steden: Moskou en Petersburg.

 

Путешествие из Петербурга в Москву. Фотоальбом
Idem, Russische editie. Moskou, Kolibri, 2013, 112 p. 20 €

 

Vladimir Ronin. В центре Брюсселя
2013, 255 p., rijkelijk geïllustreerd. 20 €
Prachtige cultuurhistorische wandelingen door het centrum van Brussel geschreven door een Rus met oog voor wat Russen in de hoofdstad interesseert. Eerste uitvoerige gids voor Russen met veel aandacht voor de geschiedenis die in geuren en kleuren verteld wordt. Ideaal geschenk voor uw Russische partner!

 

Aleksandr Poesjkin. De tsaar dan wel het volk. Poesjkin als politieke dichter
2015, 116 p. 16 €
Bloemlezing van politieke gedichten van Ruslands grootste dichter, van zijn vrijheidslievende verzen tot zijn berustende en patriottische gedichten van de laatste jaren. Vertaald door Hans Boland, met uitvoerige inleiding, commentaar en tien originele tekeningen van de Russische tekenaar Michail Zlatkovski.

 

Emmanuel Waegemans. De tsaar van Groot Rusland in de Republiek. 
De tweede reis van Peter de Grote naar Nederland (1716-1717)

Groningen / Antwerpen, INOS/Benerus, 2013, 319 p. 30 €
Naar aanleiding van het grote Rusland-jaar in Nederland (2013) verscheen deze studie naar een vergeten episode in het leven van de Russische tsaar. De auteur legt de netwerken bloot waarop Peter kon terugvallen en die hem voorzagen van de nodige informatie op politiek en diplomatiek vlak, zijn Russische en Nederlandse lobbyisten, agenten die wapens en kunstwerken voor hem kochten en vaklui ronselden voor de Russische dienst. Peters verblijf in Nederland wordt in geuren en kleuren beschreven aan de hand van veel pittige en soms pikante berichten van ooggetuigen.

 

Царь в Республике. Второе путешествие Петра Великого в Нидерланды (1717-1716)
Idem, Russische editie. СПб, 2013, 255 р. 20 € 

 

Vladimir Sollogoeb. De tarantas. Reisindrukken
Vertaling door Emmanuel Waegemans
2014, 198 p. 22 €
Klassieker van de Russische literatuur uit 1845. Twee mannen leggen samen de weg van Moskou naar Kazan – van west naar oost – af in een ‘tarantas’, een lomp voertuig dat bestand is tegen de Russische wegen. De jonge idealist, net terug uit het Westen en boordevol goede bedoelingen met zijn vaderland, moet het opnemen tegen de ouderwetse, patriarchale landheer. Ze filosoferen over hun land en de toekomst. Het eerste werk in de Russische literatuur waarin expliciet de vraag werd opgeworpen welke weg Rusland op moest gaan: die van het Westen of een eigen weg? Een vraag die nog niets aan actualiteit heeft ingeboet. Voorzien van cultuurhistorisch commentaar en de originele tekeningen van 1845.

 

www.benerus.be

Als u bij de overschrijving ‘Kerstactie’ vermeldt, is de port gratis.

Vorig artikel Russische Nieuwjaarskomedies in Kinepolis
Volgend artikel ‘Zonder kunst zou ik doodgaan’

April 2024

Ons steunen

Deel je Trakteer ons op een 
Spasibo bestaat zonder geld, maar niet zonder inspanning. Vind je een artikel leuk? Doneer voor een vrijwilligersvergoeding van je favoriete auteur. Elke cent telt!