Voor de terugweg naar Krasnojarsk neem ik een elektritsjka. De treinen die ik tot nog toe nam, zijn beddentreinen. De wagons zijn zo ingericht dat elk van de zitplaatsen later op de dag een bed wordt. Een elektritsjka is best te vergelijken met onze treinen. De vergelijking doortrekkende is diegene die ik neem een intercity of interregio. Enkel in de grootste dorpen houdt hij halt. Hoe dichter je Krasnojarsk nadert hoe meer zwaar beladen mensen opstappen. Het is zondagavond en heel wat mensen keren met de op hun datsja geteelde groenten en fruit terug naar de stad. Mochten de Russen niet zo datsja-minded zijn, er zouden heel wat meer spookdorpen ontstaan.
Het is aan een halte op een groot uur van Krasnojarsk dat zij opstappen. Een volwassen vrouw, veertigster, een paar seconden later gevolgd door een jonge vrouw, een stuk in de twintig. En samen met hen een derde passagier maar dat ontdek ik pas een heel stuk later. De volwassen vrouw ademt zwaar. Zij heeft duidelijk een serieuze inspanning achter de rug: lopen om de trein te halen. Dit was niet nodig. Beide vrouwen stappen onmiddellijk na het stoppen van de trein op. De trein zal hier zes minuten stilstaan.
De volwassen vrouw zeult twee grote zakken en één kleinere tas met zich mee. De grote zakken puilen uit van groeten en fruit. De kleinere sporttas lijkt leegt. De jonge vrouw draagt één grote zak en een immens boeket wilde bloemen. De grote zakken schuiven ze onder de zitbank tegenover mij. Zelf zetten ze zich op deze zitbank met tussen hen in de kleinere tas. De volwassen vrouw: zweetpareltjes op haar voorhoofd en onderarmen. De jonge vrouw, een jongere versie van de volwassen vrouw. Moeder en dochter. Wat hebben ze een plezier. De dochter kan het niet laten haar moeder terloops aanrakend liefdevol te plagen met haar gejaagde lopen naar een trein die dan nog een hele tijd stil staat. Stilzwijgend glimlachend geniet de moeder van het geplaag.
De trein komt op gang. Bij het geanimeerd vertellen en grappen van de dochter schuift de ruiker wilde bloemen herhaaldelijk over de voorkant van de lege tas. Iedere keer opnieuw herschikt de moeder de ruiker. Deze nutteloze handeling wordt eindeloos herhaald. Waarom toch? Nu pas zie ik het venster in gaas aan de voorkant van de sporttas. Achter dat gaas de blinkende ogen van de rustig voor zich uit starende derde passagier.
Vanuit de trein zie je bij de verschillende haltes mensen die afscheid nemen van geliefden. Jonge en oudere koppels, broers en zussen, ouders en kinderen, grootouders en kleinkinderen, intieme vrienden. Onafhankelijk van kleurtje, vorm, geslacht of leeftijd komen de gezichtsuitdrukkingen en lichaamsposes me bekend voor. Zouden ze universeel zijn? Deze morgen zag ik opnieuw het koppel uit Krasnojarsk. Hun triestig starende hond zit al opgesloten in de wagen . Zijn of haar geliefde partner – slechts één dag mochten ze in elkaars gezelschap vertoeven – loopt nerveus jankend verloren. Het ontlokt de vrouw van het koppel de uitspraak: “het is liefde tussen hen”.
Tekst: Lieven Vandenhole
