Naar Antipajoeta: Salechard

Jan 3, 2020
De Ob in Salechard
De Ob in Salechard

Wat is het met Salechard?

Het begint in het rivierstation. We willen tickets kopen voor het vervolg van onze tocht: Salechard-Antipajoeta en terug. Hoewel ik de datum van de afvaart uit Antipajoeta vooraf uitvoerig heb gecheckt, wil de kassierster toch dat we dit nogmaals bevragen bij de bediende van de infobalie. Die laatste bevestigt wat ik al wist en vraagt of er niemand aanwezig was aan de kassa aan wie we onze vraag konden stellen? Gelukkig zijn het kastje en de muur maar een paar meter van elkaar verwijderd.


Zo voelt het....

Het zet zich verder in het café waar we eten. Ze geven ons onmiddellijk het gevoel indringers te zijn. De honger te groot om terug buiten te stappen. Bij het bestellen en betalen worden we net niet afgesnauwd. Midden onze maaltijd stappen twee politiemannen binnen. Ze willen de verantwoordelijke van de keet spreken. Het verhoor nemen ze af aan het tafeltje vlakbij. Ze stellen vragen over iemand die daar zou werken of gewerkt hebben. Elke vraag wordt beantwoord met een aanvankelijke stilte, uiteindelijk gevolgd door een ontwijkend antwoord.
De verhuurder van het appartement waar we de komende dagen verblijven, pikt ons op aan de uitgang van het café. Hij vraagt hoe het eten was. Vertelt hoe de presentatrice van een tv-programma waarin restaurants worden bezocht en beoordeeld daar een slag in het gezicht incasseerde. Ze was te kritisch. Hoe de zaak daarop een paar maanden werd gesloten maar ook na zijn heropening verder werkt aan zijn kwalijke reputatie.

Salechard is een tussenstop op weg naar onze noordelijker gelegen bestemming die zich in het “grensgebied” van Rusland bevindt. Enkel indien je beschikt over een bezoekersvergunning kan je daarheen. Voor een buitenlander duurt het uitreiken van die vergunning langer dan voor een Rus. Binnen de dertig dagen na aanvraag, wordt ze afgeleverd of geweigerd. Gelukkig heeft Oksana ze ruim vooraf aangevraagd. We gaan ze vandaag afhalen in de bevoegde FSB-afdeling te Salechard.

Bij aankomst wordt de poort juist gesloten, we hoeven dus niet aan te bellen. De wacht somt de voorwaarden om het terrein te betreden op. Tonen dat onze telefoon uitstaat, een fouille van onze rugzak, vertonen van ons paspoort. Hij opent het hek. Onmiddellijk na binnentreden in het gebouw worden onze paspoortgegevens met de hand ingeschreven in een logboek. Oksana's vergunning ligt op haar te wachten. De mijne hebben ze nog niet ontvangen. Ik gedraag me als een mak lammetje. Oksana daarentegen. Ze heeft mijn aanvraag ruim op tijd ingediend. Wij varen overmorgen af en ze kunnen maar beter maken dat ze die vergunning afleveren. Het hoofd van de dienst antwoordt dat zij de aanvraag binnen het voorgeschreven tijdsbestek overmaakten aan de andere afdeling van het FSB die moet beslissen. Tot op vandaag kregen ze nog geen reactie. Hij zal hen contacteren en we kunnen buiten het terrein wachten. Voor we het gebouw verlaten, richt hij zich nog even ernstig lachend tot mij. “Als je binnen deze zone een film maakt, arresteren we jou.”
We wachten. Ondergaan een hevige regenbui. Na anderhalf uur melden we ons terug aan. De wacht verzekert ons dat het vandaag nog in orde komt. Twintig minuten later, juist voor het kantoor sluit, bellen we opnieuw aan. Het is niet gelukt, morgen terugkomen dus.


Een bemoedigender straatbeeld ...

Oksana gaat me bij het aankomen aan ons appartement een paar meter voor. De vraag die ik tot haar richt, wordt opgepikt door een jongeman die meent dat ik hem aanspreek. Hij heeft meteen door dat ik een buitenlander ben. Wanneer ik een Belg blijk, vertelt hij dat hij jaren in Anderlecht woonde toen hij via zijn studies probeerde te emigreren. Binnen de kortste keren zetten we ons gesprek verder in een voor deze noordelijke uithoek van Rusland ongebruikelijke taal: het Frans.

Tekst en foto's: Lieven Vandenhole

Lees het Dagboek uit Rusland

Vorig artikel Naar Antipajoeta: tweede meteoor
Volgend artikel 75th Anniversary of the Great Victory: Shared Responsibility to History and our Future