Doordat we terug de stad in moeten voor de andere huurders, zal ik de mijn niet van dichtbij zien. Ik blijf bij de wagen terwijl Irina het appartement toont. Het koppel dat beslist om het appartement voor één nacht te huren, komt naar Atsjinsk om hun hond te laten paren.
Nu we terug in de stad zijn, beslist Irina me het oude centrum te laten zien. Echt oud kan dit centrum niet zijn. Ook hier heb je het dambordpatroon van evenwijdige en loodrecht op elkaar staande brede straten. Het merendeel van dit historische centrum is beschermd wat er eigenaardig genoeg toe leidt dat het een verwaarloosde indruk geeft. Irina is actief in de vastgoedsector en vertelt me dat je aan het uiterlijk van de gebouwen niets mag veranderen. De gebouwen kunnen dan wel voor een redelijke prijs gekocht worden, de nodige renovatiewerken zijn zo duur dat iedereen liever een appartement in het nieuwe centrum koopt. In het oude centrum wonen nog mensen maar toch is er veel leegstand. In de meeste woningen en appartementen is er geen stromend water. Ik zie hoe een jong koppel bidons en flessen vult aan een aftakpunt op straat.
Het oude centrum omvat maar een paar straten en die doorkruisen we volledig. Bij het omslaan van een hoek staat in het midden van de straat een roepende en gesticulerende vrouw. Zelf begrijp ik niet onmiddellijk wat er aan de hand is. Irina wijst me op de man die op de trappen van een gebouw links van ons voor zich zit uit te staren. Je kan het niet merken, maar dat gebouw is een café. De man is er duidelijk te lang gebleven. De vrouw – zijn vrouw ? – is hem aan het jennen om onmiddellijk op te staan en naar huis te gaan. Ze heeft wat moeite om haar evenwicht te bewaren.
Op naar de volgende stop. Irina weet dat er in dit gebouw een museum schuilt. Zij duwt aan een deur. Gesloten. Bij de vierde deur heeft ze succes. Achter de ontvangstbalie ligt een jongeman uitgestrekt over twee-éénpersoonszetels te slapen. Ook al babbelen wij, toch hoort hij niet dat wij binnenkomen. Irina en ik gaan elk onze weg in het museum. Er hangen voornamelijk schilderijen. We hebben blijkbaar dezelfde smaak. Af en toe treffen we elkaar wanneer één van ons beiden een schilderij langer in zich staat op te nemen en de ander bij net hetzelfde schilderij blijft haperen. Wanneer we het museum verlaten, vertoeft de jongeman in een diep snurkende slaap. Ook over vandaag zal hij vertellen dat het museum nagenoeg nooit enige bezoekers mag verwelkomen.
Omdat ik Irina vertel dat ik de eigenlijke kathedraal niet in durfde te gaan, wordt deze onze laatste halte. Vrouwen worden verondersteld een jurk te dragen. Irina draagt een broek. Mannen worden verondersteld een lange broek te dragen. Ik draag nog steeds een bermuda. “Toch gaan we zo binnen hoor”, zegt ze. Ondanks de broek houdt ze zich wel aan de overige verplichtingen. Buigen, kruisjes maken, zij-ingang nemen, …. rituelen die haar bekend zijn. Juist na de ingang van de kathedraal staat een diepgelovige vrouw op wacht. Irina, nog niet gesluierd, wordt aangesproken en tegengehouden. Naast de wacht hangen leensjaaltjes. Irina slaat er één om haar hoofd.
Tekst en foto’s: Lieven Vandenhole
